Zalecenia dotyczące prawidłowej eksploatacji ogumienia
ZALECENIA DOTYCZĄCE PRAWIDŁOWEJ EKSPLOATACJI OGUMIENIA
Od wyboru odpowiedniej opony, jej prawidłowego osadzenia i eksploatacji zależy nie tylko jej dobra kondycja (trwająca przez cały okres użytkowania), ale przede wszystkim bezpieczeństwo wszystkich użytkowników dróg. Dlatego zdecydowanie warto poświęcić tym czynnościom trochę czasu, stosując się do poniższych zaleceń.
1. Dobór ogumienia
a. opony, których pochodzenie ani dotychczasowy przebieg eksploatacji nie jest znany, nie powinny być używane; dotyczy to szczególnie opon o widocznych pęknięciach odsłaniających lub naruszających ich kord/osnowę i/lub opasanie, z nieczytelnym lub/i usuniętym (częściowo lub całkowicie) nr DOT i/lub nr fabrycznym i/lub datą produkcji;
b. nie należy stosować na tej samej osi opon, gdzie różnica wysokości bieżnika przekracza 20% (np. opon nowych ze znacznie zużytymi) ze względu na ich różną przyczepność, zachowanie w zakrętach, drogę hamowania i podatność na występowanie zjawiska aquaplaningu (tj. powstawania klina wodnego pomiędzy czołem bieżnika, a mokrą nawierzchnią, który ogranicza kontakt opony z nawierzchnią i utrudnia/ uniemożliwia panowanie nad pojazdem przez kierującego);
c. zgodnie z obowiązującymi przepisami każdy pojazd musi być wyposażony na kołach jednej osi wyłącznie w opony o tej samej konstrukcji (radialne lub diagonalne) i rzeźbie bieżnika, a w przypadku pojazdów użytkowych, w opony przeznaczone na daną oś i rodzaj pojazdu; dodatkowo zalecamy, by w przypadku opon osobowych i dostawczych, zamontować na całym pojeździe opony tego samego producenta oraz o tych samych (lub wyższych, ale nigdy niższych) indeksach prędkości i nośności, co zalecane przez producenta pojazdu;
d. zawsze należy dobierać rozmiar opon do posiadanych obręczy, mając na uwadze parametry kół określone przez producenta pojazdu.
e. zgodnie z Polską Normą PN-C-943000-7 z lipca 1997 roku, opony przechowywane do 3 lat od daty produkcji traktowane są jak nowe.
2. Wymiana ogumienia
a. odpowiedni standard tej czynności jest w stanie zapewnić tylko dobrze wyposażony serwis ogumienia, zatrudniający doświadczonych pracowników i dysponujący specjalistycznym oprzyrządowaniem;
b. każdorazowy montaż/demontaż stanowi dla konstrukcji opony znaczące obciążenie, a wykonany niewłaściwie lub przy użyciu niesprawnych/nieodpowiednich narzędzi może doprowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń, eliminujących oponę z dalszej eksploatacji;
c. przy montażu nowych opon każdorazowo należy montować nowy zawór (w przypadku nowych opon dętkowych należy również założyć nową dętkę, o rozmiarze dostosowanym do opony);
d. montaż opon kierunkowych (o rzeźbie bieżnika dostosowanej wyłącznie do jednego kierunku toczenia) musi uwzględniać oznaczenie kierunku jazdy, umieszczone trwale na boku opony (napis „ROTATION” wraz ze strzałką wskazującą na kierunek obrotu);
e. montaż opon o asymetrycznym bieżniku musi uwzględniać oznaczenie zewnętrznej strony opony, (najczęściej oznaczonej na jej boku napisem „OUTSIDE”);
f. montaż opon na daną oś pojazdu musi uwzględniać przeznaczenie eksploatacyjne ogumienia (opony prowadzące montujemy na oś prowadzącą, itp.);
g. koła należy wyważać dynamicznie (obręcz + opona) każdorazowo na początku ich eksploatacji, a następnie nie rzadziej niż co 10 000 – 15 000km – zabieg ten zapewnia komfort jazdy i eliminuje przedwczesne zużycie elementów zawieszenia, układu kierowniczego, łożysk, jak i opon;
h. przy montażu koła na pojeździe należy przestrzegać kolejności dokręcania śrub/nakrętek mocujących oraz momentu ich dokręcania – wytyczne te są szczegółowo określone przez producenta pojazdu.
3. Eksploatacja ogumienia
a. opony należy eksploatować zawsze zgodnie z ich przeznaczeniem, zdefiniowanym przez ich producenta;
b. sprawność wszystkich elementów układu hamulcowego, jezdnego i napędowego znacząco wydłuża przebieg opon; dlatego należy regularnie kontrolować stan techniczny pojazdu (m.in. stan i wyważenie kół, stan amortyzatorów, skuteczność działania hamulców, luzy w zawieszeniu i układzie przeniesienia napędu), na bieżąco dokonywać niezbędnych napraw i regulować parametry geometrii zawieszenia (które samoistnie ulegają zmianie w wyniku normalnej eksploatacji pojazdu);
c. należy regularnie kontrolować ciśnienie na zimnych oponach (najlepiej przed rozpoczęciem jazdy) nie rzadziej niż co 2 tygodnie i utrzymywać je zgodnie z zaleceniami producenta pojazdu; nieprawidłowe (zbyt wysokie lub zbyt niskie) ciśnienie ogranicza kontakt opony z nawierzchnią, czyli zmniejsza przyczepność i bezpieczeństwo jazdy oraz prowadzi do przedwczesnego i nieregularnego zużycia rzeźby bieżnika, a także może spowodować nieodwracalne uszkodzenia ogumienia, skutkujące m.in. rozerwaniem podczas jazdy;
d. przeciążanie ogumienia jest niedopuszczalne; może ono być efektem przekroczenia jego dopuszczalnej nośności (lub ładowności pojazdu) jak i nieprawidłowego ciśnienia podczas eksploatacji; dlatego należy zawsze eksploatować pojazd z równomiernie rozłożonym obciążeniem (o masie dopuszczonej przez producenta pojazdu), wyposażony w opony o odpowiedniej nośności i ciśnieniu określonym przez producenta pojazdu;
e. należy zawsze dostosować styl jazdy i prędkość do warunków panujących na drodze oraz stopnia obciążenia pojazdu, a także unikać gwałtownego hamowania i przyspieszania – szczególnie zrywania przyczepności kół napędowych przy ruszaniu i doprowadzania do zablokowania kół podczas hamowania (przy użyciu hamulca roboczego i/lub pomocniczego/ręcznego);
f. opony i opaski typu CLEAN należy stosować jedynie wewnątrz budynku;
g. zgodnie z obowiązującymi przepisami każdy pojazd poruszający się po drogach publicznych musi być wyposażony w opony o wysokości bieżnika co najmniej 1,6 mm (tzw. oznaczenie TWI – Tread Wear Indicator);
h. w oponach osobowych o najnowszej konstrukcji, oprócz oznaczeń TWI, znajdują się dodatkowo wskaźniki minimalnej zalecanej wysokości bieżnika:
i. dla opon letnich – 3 mm, umieszczone na poziomie miejsc oznaczonych symbolem kropli deszczu na barku opony;
ii. dla opon zimowych – 4 mm, umieszczone na poziomie miejsc oznaczonych symbolem śnieżynki na barku opony;
KIERUJĄC SIĘ WZGLĘDAMI BEZPIECZEŃSTWA ZALECAMY WYMIANĘ OPON OSOBOWYCH NA NOWE WTEDY, GDY WYSOKOŚĆ BIEŻNIKAWYNOSI MINIMUM 3 MM DLA OPON LETNICH I 4 MM DLA OPON ZIMOWYCH
i. w oponach użytkowych, na ścianie bocznej znajdują się dodatkowo informacje określającej oś użytkowania na pojeździe;
j. należy regularnie kontrolować zużycie bieżnika opon i rotować je zarówno na tej samej osi, lub/i pomiędzy osiami, zachowując przy tym ich dotychczasowy kierunek toczenia; zabieg ten (wykonywany nie rzadziej niż co 10 000 – 15 000 km przebiegu) pozwala wyrównać nieregularne zużycie opon oraz wydłużyć ich żywotność;
k. należy unikać bezpośredniego kontaktu opon z produktami ropopochodnymi, smarami i substancjami chemicznymi, które mogą spowodować uszkodzenie konstrukcji opony;
l. zalecamy wymianę opon z zimowych na letnie, gdy średnia dobowa temperatura przekracza 7°C; eksploatacja ogumienia zimowego w wyższych temperaturach powoduje jego przyspieszone zużycie
KIERUJĄC SIĘ WZGLĘDAMI BEZPIECZEŃSTWA ZALECAMY WYMIANĘ OPON ZIMOWYCH NA LETNIE, GDY ŚREDNIA DOBOWA TEMPERATURA PRZEKRACZA 7°C
m. w przypadku opon osobowych i dostawczych zalecamy montowanie opon zimowych na wszystkich osiach pojazdu; ich montaż jedynie na jednej osi (np. tylko na osi napędowej) podczas eksploatacji na śliskiej nawierzchni, może spowodować niekontrolowane zachowanie pojazdu, spowodowane znaczącą różnicą przyczepności pomiędzy osiami;
n. niezależnie od stopnia zużycia bieżnika i ogólnego stanu ogumienia zalecamy wymianę opon na nowe, gdy ich wiek przekroczy 10 lat licząc od daty produkcji.